Здравје

Двојно намален бројот на заболени од туберкулоза, се решава проблемот со недостиг на кадар во диспанзерите

Бројот на заболени од туберкулоза во државава континуирано опаѓа.

Од 560 регистрирани пациенти во 2007 година на 217 во 2018 година. Предвидени се 25 милиони денари пред се за спроведување на превентивните програми, идентификување на ризични групи, рана детекција на туберкулозата кај нив и кај други целни групи. Новина се предвидените средства за набавка на нов дигитален рендген апарат. Средствата ќе ги обезбеди Министерството за здравство, а постапката ќе ја спроведе ЈЗУ Институт за белодробни заболувања и туберкулоза.

Ова денеска го истакна министерот за здравство Венко Филипче на прес-конференцијата по повод одбележувањето на Светскиот ден за борба против туберкулозата, што, како што посочи, е одлична можност да се подигне свеста и да се укаже на превенција и контрола на оваа болест. Појасни дека и покрај достапната терапија, методи на рано откривање, дијагноза и третман, сепак во одредени делови во светот има континуирана епидемија.

– Ова е одлична можност да укажеме на преземањето на финансиските програми од страна на Владата после прекинувањето на финансирањето на овој многу значаен проект за земјата од Глобалниот фонд. Го преземавме не само финансирањето, туку самото спроведување на програмите, рече Филипче.

Институтот за белодробни заболувања и туберкулоза со години нананазад, потенцира, има експерти кои имаат одлично познавање на оваа патологија, располагаат со регистар на пациенти кои спроведуваат ротација на лекари и медицински сестри, кој како механизам се покажа како одличен со оглед на огромниот дефицит на лекари и медицински сестри со кој се соочуваме посебно во диспанзерите за туберкулоза.

– Во 2018 година донесовме четиригодишна стратегија која се заснова на целите за одржлив развој на ОН, но и Глобална стратрегија на СЗО која значи целосно искоренување на тубекулозата до 2030 година, додаде Филипче.

Директорот на Институтот, Арбен Љабеништа рече дека располагаат со најсовремени методи за дијагноза на туберкулозата. Посочи дека поради пензионирање на кадарот од диспанзерите за туберкулоза пред се на пневмофизиолозите се наметнува прашањето за иднината на целата мрежа на оваа служба на ниво на државата.

– Две основни прашања бараат решение. Кој е профилот на здравствените работници кои ќе се вклучат во контрола на туберкулозата и како ќе се продолжи со додипломската и специјалистичката настава на Медицинскиот факултет за едукација за туберкулоза која постои во незначителен сегмент без вклучување на Институтот за белодборни заболувања и туберкулоза, додаде д-р Љабеништа.

Доктор Билјана Илиевска Попоска од Институтот за белодробни заболувања и туберкулоза истакна дека стапката на откриени случаи со туберкулоза во државата изнесува 10,5 на 100.000 жители. Посочи дека се бележи благо зголемување на смртните случаи во 2017 година кога тој број изнесуваше 13, а во 2016 година имаше седум смртни случаи.

– Станува збор за болест на помладата популација. Годишно се откриваат од десет до 12 деца болни до туберкулоза. Доминираат случаи со белодробна форма на туберкулоза која е заразна и се шири во околината, но со 23 отсто се застапени и вонбелодробните форми на туберкулоза. Туберкулозата успешно се лекува, има бесплатни лекови, сите пациенти ги добиваат бесплатно и успехот на лекување достигнува до 88 отсто. Во однос на ризичните популации се спомнуваат ХИВ инфицираните, лицата кои престојуваат во казнено-поправните установи и психијатриските болници. Од 2007 до 2017 година беа регистрирани само четири случаи меѓу болните од тубекулоза со ХИВ инфекција. Во 2017 година регистриравме три случаи болни од туберкулоза со ХИВ позитивен статус, рече д-р Илиевска Попоска.

Одговарајќи на новинарско прашање истакна дека факт е дека постојат проблеми пред се заради недостиг на кадар кој се одлеваше изминатите години поради пензионирање и одредени диспанзери останаа без соодветна здравствена структура пред се ова се однесува на лекарите.

– Направени се разговори со Министерството и трасиран е пат за да се надмине проблемот. Лекарите интернисти ќе треба да ги преземат овие обврски и во својата работа би се занимавале и со проблемите кои ги носи туберкулозата. Најголем проблем околу организациската поставеност постои во источниот дел на државата каде е најмал бројот на болните. Во одредени општини годишно се регистрираат три четири случаи, но и за овој мал број регистрирани случаи мора да постои континуирана здравствена заштита, додаде д-р Илиевска Попоска.

Христијан Јанкулоски од Националниот координативен механизам рече дека државава спаѓа во земјите со ниска стапка на ХИВ и тубекулоза и се заблагодари за тоа што Владата предводена од Министерството за здравство после финансирањето на Глобалниот фонд ги презеде сите програми со финансирање од Националниот буџетот односно од буџетот на Министерството за здравство.

Забава

Совршен трик за сместување на долгите зимски јакни во плакарот (видео)

Нема да се туткаат, а се отвора и повеќе простор 

Долгите зимски јакни честопати создаваат неред во плакарите.

Зимата конечно заврши и деновите стануваат сè потопли. Многумина веќе ги одложија долгите зимски јакни и палта кои повеќе нема да им требаат. Меѓутоа, проблемот е што оваа зимска облека е гломазна, тешка и обично зафаќа многу простор во плакарот.

Сепак, како што сподели една „инфлуенсерка“, постои трик за тоа како да ги наредите гломазните дебели јакни да не прават неред во плакарот, а сепак да се сочуваат на најдобар начин до следната зимска сезона. Во видеото на Инстаграм на страницата nest_in_order, кое се занимава со уредување на домот и едноставни трикови, откриен е метод како да сместите долга јакна во плакарот.

Потребно е само да ја закопчате јакната, да ги прекрстите ракавите на задната страна и да го свиткате долниот дел со горниот дел, односно да го повлечете нагоре, и со помош на патентот да ја закачите за закачалката. На овој начин јакната ќе се „скрати“, но ќе се здипли без да се тутка и да зафаќа дополнителен простор во плакарот.

Многу дами ѝ се заблагодарија на „инфлуенсерката“ за споделениот трик, велејќи ѝ дека им го олеснила животот и дека не треба да се грижат за тоа како да ги наредат нивните јакни.

- Изгледа одлично.

- Јасно и толку едноставно.

- Само ако јакните имаат двоен патент.

– Сега се чувствувам толку глупаво – беа дел од коментарите.

Многумина се согласија дека овој трик им помогнал подобро да го организираат сопствениот плакар, особено ако имаат повеќе вакви јакни. Како што предупредија корисниците на социјалните мрежи, овој трик е совршен за долги јакни со пердуви, но не и за капути кои се направени од штоф. Таквите капути најдобро е да ги оставите да висат, инаку штофот може да се превитка и ќе имате проблем кога ќе го облечете вашиот омилен капут повторно кога ќе дојде време за него.

Шоу биз

Чола „тежи“ 25 милиони евра, a носи часовник вреден 2.000 евра

Според познатиот американски сајт „Celebritynetworth“, Здравко Чолиќ е еден од најбогатите пејачи на Балканот. Според податоците од 2021 година, неговото богатство се проценува на 25 милиони евра.

Иако има толку милиони, Чола отсекогаш бил скромен, а сега тоа го докажа уште еднаш - со изборот на својот часовник. Така, пејачот на зглобот носи часовник вреден „само“ 2.000 евра . Како што стои на Инстаграм профилот „Sat na ruci“, се работи за часовник од брендот „TAG Heuer Carrera“ со челично куќиште и функција хронограф.

Здравко отсекогаш нагласувал дека финансиите отсекогаш му биле слаба страна, иако по професија е економист.

- Човекот не може да го смени темпераментот, не мислам на начинот на трошење и начинот на живеење, но тоа ми беше малку претерано и така е и денес - изјави тогаш Здравко.

Тој откри на што најмногу ги трошел хонорарите.

- Никогаш не сме имале толку високи хонорари. Патувањето и гардеробата беа фетиш во седумдесеттите и осумдесеттите. Никогаш немав големи материјални желби. Моето беше да одам некаде, на море или да направам некоја забава и да потрошам таму, но никогаш немав желба да купам часовник. Не страдав од тоа – скромно вели пејчачот.

Извор: Аваз

Живот

Најчестите знаци на прекумерно внесување шеќер

Внесувањето шеќер во големи количини е штетно за човековото тело и тоа ја зголемува опасноста од дијабетес и многу други болести. 

Дополнителен проблем е што шеќерот се наоѓа и во намирници коишто не се благи, па затоа е важно да се внимава на составот на секојдневните хранливи производи. Нутриционистката Брук Алперт и лекарката Ребека Казин предупредуваат на најчестите знаци на прекумерно внесување шеќер коишто ги испраќа самото тело.

Постојано копнеење за слатки

Шеќерот предизвикува зависност. Ова е затоа што сензорите за вкус се адаптирале на благото и на тој човек му треба сѐ повеќе благо, за да го добиете истиот вкус, но и истото задоволство како и првиот пат, слично како дрога. Поради сѐ тоа, докторите советуваат навремена контрола на внесувањето шеќер.

- Со тоа што јадете многу шеќер, предизвикувате хормонален одговор во Вашето тело што е како бран. Ве крева, а потоа Ве треснува од земја, и тоа го поттикнува Вашето тело да бара повеќе шеќер, појаснува Алперт.

Промени во расположението

Премногу внесен шеќер може да значи моментна „еуфорија“. И обратно... Падот на шеќерот во крвта може да предизвика пад и во расположението и поголема нервоза и вознемиреност.

Тромавост

Откако шеќерот ќе го предизвика почетниот скок на енергијата, тој предизвикува и пад. Енергијата е најстабилна кога шеќерот во крвта е стабилен, така што кога се консумира премногу шеќер, има и падови во енергијата. Премногу шеќер честопати значи и недоволен внос на протеини и влакна.

Пукање на кожата

Д-р Ребека Казин смета дека некои луѓе се чувствителни на напливи на инсулин поради прекумерно внесување на шеќер. Тоа може да предизвика нарушување на хормоните, што води, на пр., до сува кожа, ранички, акни и сл.

Дебелеење

Вишокот шеќер значи - вишок калории, а во недостиг на протеини или влакна, шеќерот нема никаква хранлива вредност. Сѐ тоа, заедно со ослободувањето инсулин, ја покачува телесната тежина, но и ја зголемува опасноста од појава на дијабетес.

Кога се јаде премногу шеќер, на телото „му се кажува“ да лачи повеќе инсулин, а подоцна, тоа прекумерно лачење може да доведе до отпорност кон инсулин. Отпорноста пак, значи дека телото нема да може правилно да реагира на нормални количини инсулин и правилно да го користи шеќерот.

Премногу кариес

Кога бактериите ги разјадуваат честичките храна меѓу забите, се создава киселина што постепено предизвикува расипување на забите. Плунката сама по себе одржува здрава рамнотежа на бактерии, но шеќерот може да влијае на пе-ха вредноста и да го наруши тој природен сооднос. Неправилното размножување на бактериите, всушност, води кон расипување на забите и кариес.

Мозочна магла

Деконцентрацијата што обично се јавува после оброк е симптом на низок шеќер во крвта. Кога се јаде многу благо, пак, нивото шеќер во крвта се зголемува и опаѓа, наименично и брзо. Тоа, според стручњаците, ја зголемува расеаноста, и укажува на задолжителна контрола на внесот на шеќер.

Ништо не е така слатко како порано

Премногу шеќер предизвикува сензорите за вкус да се навикнат на слатките вкусови, па затоа човекот бара сѐ повеќе шеќер за да ја задоволи својата глад за слатко. Меѓутоа, тука се препорачува свесно намалување на благото и самоконтрола. На тој начин, по извесно време, телото повторно ќе се навикне и ќе се задоволува со малку шеќер. /МИА

притисни ентер